Eleçek, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hükumetler Arası Komitesinin 4 ve 9 Aralık 2023 tarihlerinde yaptığı 18. oturumunda oybirliğiyle kültürel miras listesine kabul edildi.
Böylece Kırgız başlığı “Eleçek”, Kırgızların UNESCO’nun somut olmayan kültürel miras listesinde yer alan 15. kültürel miras olarak kayda geçti.
KADINLARIN AİLEDEKİ STATÜSÜ VE SOYUNU SİMGELEYEN “ELEÇEK”
KIrgızların kültürel değeri olarak bilinen, önemsenen ve resmî kutlamalarda kadınlar tarafından takılan “Eleçek”in tarihi bin yıl öncesine dayanıyor. Kadınların ailedeki statüsü ve soyunu simgeleyen “Eleçek”, her ne kadar farklı dönemlerde farklı biçimlere sahip olsa da, genellikle uzunluğu 15 ila 40 metre arasında değişen beyaz tülün sarılmasıyla hazırlanıyor. “Eleçek” kadınların saç örgüleriyle birlikte, gümüş takılar, mercan ve madeni paralarla süsleniyor.
“ELEÇEK” DOĞUM SIRASINDA ÇOCUK SARGISI OLARAK KULLANILIYOR
Göçebe hayat dönemlerinde “Eleçek”, özellikle göç veya savaş dönemlerinde başlık olarak kullanılmasının yanında başka önemli fonksiyonlara da sahipti. Özellikle doğum sırasında çocuk sargısı olarak kullanılan “Eleçek”, hayatını kaybedenler için ise kefen bezi olarak kullanılıyordu.
Kırgızistan Kültür Bakanlığı, “Eleçek”’in kültürel bir değer olarak korunması ve genç nesillere aktarılması için yapılan çalışmaları destekliyor. Bu amaçla sergiler, festivaller ve moda gösterileri düzenleniyor.
