Geçtiğimiz günlerde başkanı olduğum Mavi Vatan Türk Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi (TÜRKDEGS), ile Bulgaristan Türkleri (BULTÜRK) bağlısı Bulgaristan Araştırma Merkezi (BGSAM), işbirliği ile İstanbul Topkapı Üniversitesi ev sahipliğinde “Türkiye Yüzyılı ve Türk Dünyasında Eğitimde Dönüşüm Çalıştayı”yapıldı.
Çalıştayda açılış konuşmasının yanı sıra “Türk Dünyasında Eğitim Entegrasyonu” başlıklı oturuma da moderatörlük yapma şansım oldu.
Çalıştaya Türkiye dâhil çeşitli ülkelerden Türk Dünyasının çok değerli akademisyenleri, sivil toplum yöneticileri ve temsilcileri katılmışlardır.
Loading...
Çalıştayda Türk Dünyasında eğitim işbirliği yapılmasına ilişkin sorunla ve önerilerin yanı sıra Türk Devletler Teşkilatına bağlı olmayan devletlerde yaşayan Türk halklarının eğitim sorunları da masaya yatırılmış, çözüm önerileri tartışılmıştır.
Bunlardan en önemlilerini özetle sizinle paylaşmak isterim. Çalıştayda;
- Türk Dünyası için hedef en azından Avrupa Birliği seviyesinde bir “Türk Birliği” olması gerektiği,
- Bunun için de başta ortak kültürel ve tarihi zemin oluşturacak şekilde eğitim ve öğretimde birliğin sağlanması gerektiği,
Loading...
- Öncelikle Türk Dünyasında eğitim ve öğretimde birlikten öte, tümden birlik için “alfabe birliği”şart olduğu
- Bu çerçevede Türk devletleri ortak alfabe ve bu harflerin sesleri, kullanımı konusunda uzlaşıya varılmasının acil ihtiyaç olduğu,
- Türk Dünyasında ortak bilinç ve kültür zemini oluşturulması Türk Devletleri Teşkilatı üyesi devletlerde ve Türk nüfusun yaşadığı ülkelerde, ilk ve orta ve yüksek eğitimde müfredatı ortak hazırlanmış “Türk Dünyası Tarihi” adı altında ortak tarih derslerinin okutulması gerektiği,
Loading...
- Türk devletleri bir araya gelerek ortak “Türk Üniversitesi” kurulması gerektiği,
- Türk dünyasına özgü ortak veri tabanı, ölçüm sistemleri, not sisteminin de standardı dâhil olmak üzere eğitim standartlarınınoluşturulmasının faydalı olacağı,
- Kadın, genç, çocuk, yaşlı vs. ortak inisiyatiflergeliştirilmesinin ortak bilinç ve vizyon oluşturulmasına önemli yarar sağlayacağı,
- Türk Dünyasında ortak tarihi sembollerin tespitive yaygınca kullanımının sağlanması,
- Nevruz Bayramı gibi Türk Dünyasının ortak sembolü olan kutlamalarının hep birlikte ve benzer sembollerle kutlanmasının Türk Birliği bilincine büyük katkı sağlayacağı,
Loading...
- Türk Devletler Teşkilatının dünyadaki tüm Türklerin ortak olarak kutlayacağı bir “Türk Dünyası Günü” tespit etmesi ve o günün tüm Türk Devletlerinde resmi bayram olarak ilan edilmesinin çok faydalı olacağı dile getirilmiştir.
Eğitimcilerin eğitimsizliği
Tüm bunların yanı sıra, Türk Devletlerinde ve diğer ülkelerin Türk bölgelerinde görevlendirilen eğitimcilerin maalesef yeterince Türk ve ülke tarihleri hakkında bilgisi olmadığından yakınılmıştır.
Eğitimci olarak görevlendirilen bu tip kişilerin maalesef faydadan çok zarar verdiği de örneklerle anlatılmıştır.
Loading...
Bunu önlemek için Türk ve ülke tarihi bilgi ve bilincine sahip kişilerin bir sınavla tespitini müteakip karşılıklı olarak görevlendirilmesinin çözüm olabileceği ifade edilmiştir.
Yüksek Öğretim Kadrolarındaki Yetersizlik ve Çarpıklıklar
Türk Devletlerinde (Türkiye hariç) maalesef ölçme ve değerlendirmeye dayanmayan iltimasa ya da taltife dayalı bazı akademik ünvanların verildiği, bu tip kişilerin tespit edilerek görevlendirildikleri üniversitelerden ilişiğinin kesilmesinin gerektiği diğer ülke temsilcileri tarafından çalıştayda belirtilmiştir.
Bu gerçek ışığında Türkiye’deki Üniversitelerde görev verilecek diğer Türk Devletlerinin akademik ünvanlı kişilerinin mutlaka akademik geçmişinin sorgulanması gerektiği vurgulanmıştır.
Türk Dünyasında doktor, doçentlik gibi akademik statülerin verilmesi konusunda liyakate değil iltimasa ya da taltife dayanan uygulamaların mutlaka ortadan kaldırılması gerektiği şiddetle vurgulanmıştır.
Bu kapsamda;
- "Ortak Türk Dünyası Üniversiteler Standardı"oluşturularak, Türk Dünyasında akademik yeterlilik ve yükseltme ortak standartların ortaya konulması,
- Müteakiben Türk dünyasındaki üniversitelerin karşılıklı tanınırlığının ve uyumunun sağlanması,
- “Türk Dünyası Yüksek Öğretim Koordinasyon Kurulu” teşkilinin düşünülebileceği
- Bu kapsamda Türk Üniversiteler Birliği’nin etkin görev yapması hususları da çalıştayda öne çıkan öneriler arasındaydı.
Bir sonraki yazımda söz konusu çalıştayda gündeme gelen Irak, Suriye ve Batı Trakya Türklerinin eğitim sorunlarını ve çözüm önerilerini sizinle paylaşacağım.
Bu yüzyılın sadece “Türkiye Yüzyılı” değil, “Türk Yüzyılı” olacağına canı gönülden inanıyorum!
Doç. Dr. Cihat YAYCI