MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifinin birinci bölümünün tümü üzerine konuştu.
MHP'li Kalaycı'nın açıklaması şu şekilde;
“Ekonomi paketi” diye de adlandırılan kanun teklifi 31 kanun ve 2 kanun hükmünde kararnamenin çeşitli maddelerinde değişiklik yapmakta olup yürürlük ve yürütme dâhil toplam 86 maddeden oluşmaktadır.
Ekonomimize dair son dönemde açıklanan göstergeler sevindirici olup makroekonomik istikrar ve insanımızın refahı bakımından olumlu gelişmelere işaret etmektedir. Türkiye, küresel ekonominin yavaşladığı, enflasyonla mücadele kapsamında faizlerin yükseltildiği bir ortamda 2023 yılı üçüncü çeyreğinde de yüzde 5,9 büyüme oranıyla kesintisiz ve güçlü büyüme performansını sürdürmüştür. Türkiye, 2023 yılı üçüncü çeyreğinde verisi açıklanan G20 ve OECD ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ekonomi konumundadır. 2023 yılının dokuz ayında büyüme yüzde 4,7 gerçekleşmiş, yıllıklandırılmış millî gelirimiz 1 trilyon 76 milyar dolar seviyesine yükselmiş ve kişi başına millî gelir 12.449 dolara çıkmıştır. Türkiye, şubat ayında yaşanan ve ekonomimize büyük maliyet yükleyen asrın felaketi depremlere rağmen dünyanın yaşamış olduğu sorunlardan pozitif olarak ayrışmıştır. Türkiye, bir yandan enflasyonla mücadele kapsamında adımlar atarken bir yandan da üretim, istihdam, ihracat ve yatırım odaklı büyümeyi destekleyici politikalar uygulamaktadır. Sabit sermaye yatırımları 2023 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 14,7 artmış, büyümenin dinamiklerinden olan makine teçhizat yatırımları ise yüksek oranda, yüzde 23,7 artarak son on altı çeyrektir üst üste büyüme başarısını göstermiştir.
Türkiye, üreterek büyümektedir; bu yılın üçüncü çeyreğinde sanayi sektörü yüzde 5,7, hizmetler sektörü yüzde 4,3, tarım sektörü de yüzde 0,3 büyümüştür. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı, kasım ayı itibarıyla yüzde 77,5 seviyesindedir. İstihdam, 2023 yılı üçüncü çeyreği itibarıyla yıllık 937 bin kişi artarak 31 milyon 724 bine yükselmiş, işsizlik oranı 9,2’ye, genç işsizlik oranı da yüzde 19,1’e inmiştir.
Küresel mal ticaretinde yavaşlama ve önemli ihracat pazarlarımızda kritik oranda talep daralmalarına rağmen net dış talebin büyümeye katkısı azalmakla birlikte ihracatımız rekorlar kırmaya devam etmektedir. İhracat, kasım ayı itibarıyla yıllık 255 milyar 814 milyon dolarla rekor düzeye yükselmiştir. Turizm gelirlerimiz de 2023 yılının dokuz aylık döneminde yüzde 20.1 artarak 42 milyar dolarlık rekor düzeye çıkmıştır. Cari açık, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 56,3 oranında azalmıştır. Eylül ayında 1,9 milyar dolar cari fazla verilmiştir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının brüt rezervleri 24 Kasım haftasında 136 milyar 493 milyon dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Enflasyonla mücadelede olumlu sonuçlar alınmaya başlanmıştır. Nitekim son aylarda enflasyon ciddi oranda hız kesmiş, kasım ayı çekirdek enflasyonunda düşüş görülmüştür. Kasım ayı itibarıyla Tüketici Fiyat Endeksi yıllık yüzde 61,98 düzeyinde gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyonun 2023 yılında yüzde 65 olması ve 2024 yılında dezenflasyon sürecine girilmesiyle birlikte yüzde 33’e inmesi öngörülmektedir. Hiç kuşku yok ki herkesin ortak şikâyeti olan hayat pahalılığı günden güne tesirini tümüyle kaybedecektir.
Başta çalışanlar ve emeklilerimizin enflasyon karşısında alım gücünün korunması ve yapılan desteklerle tüm toplum kesimlerinin enflasyona ezdirilmemesi için sık aralıklarla çok önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu kanun teklifiyle de başta emekli çiftçilerimiz ve emekli esnaflarımız olmak üzere çalıştığı gerekçesiyle 5 bin liralık ödeme yapılmayan emeklilerimizin de yararlanması hükme bağlanmaktadır. Ocak ayında asgari ücretlileri, kamu çalışanlarını ve emeklileri sevindirecek yüksek oranda maaş artışı beklenmektedir. Maaş artışlarının belirlenmesindeki farklılıklar dikkate alınarak SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına altı aylık enflasyona ilave refah payı verilmek suretiyle aylık artışlarında denge sağlanması doğru olacaktır. Kuşkusuz bütçe imkânları arttıkça çalışanların ve emeklilerin maaşları çok daha yüksek düzeylere ulaşacaktır.
Kanun teklifinde ihracatı desteklemeye, ülkemize döviz girişini teşvik etmeye, vergi güvenliğini sağlamaya, bazı harçları ve idari para cezalarını artırmaya, bazı uygulamalarda süre uzatımına ve Anayasa Mahkemesi kararlarının gereklerini yerine getirmeye dönük düzenlemeler yapılmaktadır.
Bu kapsamda, yurt dışındaki şirketlerden elde edilen kâr paylarının tamamının Türkiye’ye getirilmesi şartıyla bu kazançların yarısı gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmektedir. Yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, eğitim ve sağlık gibi hizmetlere uygulanan yüzde 50 kazanç istisnası kazancın tamamının Türkiye’ye getirilmesi kaydıyla yüzde 80’e çıkarılmaktadır. İmalatçı veya tedarikçi şirketlerin dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerine ilişkin kazançlarda da 5 puanlık kurumlar vergisi indirimi uygulanması hükme bağlanmaktadır. Sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen kazançlar için sağlanan vergilendirme kolaylığının internet ve benzeri elektronik ortamlardan elde edilen gelirlere de uygulanması sağlanarak mevcut istisnanın kapsamı genişletilmektedir. İhracat, inşaat, onarım, montaj ve taşımacılık işlerinde yurt dışından elde edilen kazançlara yönelik, belgeye dayanmaksızın hasılatın binde 5’i olarak uygulanan götürü gider indirimi OECD eleştirileri de dikkate alınarak kaldırılmaktadır. İhracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketinin de kurumlar vergisi muafiyeti kapsamına alınması ve dolaylı olarak KDV, damga ve harç istisnalarından da faydalandırılmaları sağlanmaktadır. ÖTV’ye tabi malların yurt içinden serbest bölgelere yapılacak teslimlerinde ihracat istisnasının olmadığı konusu açıklığa kavuşturulmaktadır.
Cep telefonlarındaki asgari maktu vergi tutarının yeniden değerleme oranıyla güncellenmesine imkân sağlanmakta, ayrıca, uygulamanın süresi uzatılmaktadır. Yıllara sâri inşaat ve onarım işlerini yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden yapılacak tevkifat oranlarının işin kamuya taahhüt edilmesine, süresine ve nevine göre veya yüklenicinin durumuna göre belirlenebilmesi amacıyla Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir. Cumhurbaşkanının, mevduat ve katılım hesapları için azami yüzde 15, döviz tevdiat hesapları için ise yüzde 30’a kadar tevkifat oranı belirleme yetkisi azami yüzde 40’a yükseltilmektedir. Kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarından elde edilen faiz ve kâr paylarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası 30 Haziran 2024 tarihine kadar uzatılmaktadır.
Kur şokuna karşı finansal istikrarı korumak amacıyla ve risk alınarak iki yıl önce uygulamaya konulan kur korumalı mevduat hesabı kriz bekleyenlerin umutlarını da yıkarak amacına ulaşmış olup uygulamadan kaldırılmasına dair politikalar neticesi ciddi bir azalma sürecine girmiştir. Sporculara yapılan ücret ödemelerinin tarife dışında tevkif suretiyle vergilendirilmesine ilişkin uygulamaların süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır. Lisanslı depoculuk kapsamında elektronik ürün senetlerinin satışlarına ilişkin gelir ve kurumlar vergisi istisnasının süresi 31/12/2028’e kadar uzatılmaktadır. Mükellefler tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilen katma değer vergisinin ödenmesi hâlinde hesaplanan KDV’den indirim konusu yapılabileceği açık bir şekilde hükme bağlanmaktadır. Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanların KDV beyan ve ödeme tarihleri genel KDV beyannamelerinin önüne çekilmektedir. KDV iade hakkı doğuran bazı işlemlerde iadelerin sınırlandırılması ve bu tutarların gider yazılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir. Kamu-özel iş birliği çerçevesinde projeleri üstlenenler ile ihaleyle görevlendirilenlere proje kapsamında yapılan mal teslimleri ve hizmet ifalarına ilişkin istisnanın süresi uzatılmaktadır. Şehir içi raylı ulaşım sistemlerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, belediyeler ve bağlı kuruluşlar arasında yapılacak devir ve teslimlerine ilişkin istisnanın süresi uzatılmaktadır. Motorlu araç ticareti yapanların bayilik, yetkili satıcılık veya acentelik ilişkisinin noterde düzenlenen sözleşmeyle tesis edilmiş olması düzenlenmektedir. Kamu yatırımlarındaki uluslararası ihaleye çıkarılma şartına bağlı getirilmiş bulunan istisna, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı da dikkate alınarak kaldırılmaktadır. İhale kararına ilişkin sözleşmenin iptal edilmesi hâlinde sözleşmeye ait damga vergisinin iade edilebilmesine imkân sağlanmaktadır. Nüfus idarelerinin resen yapmış oldukları düzeltme işlemleri neticesinde ticaret ve tapu sicilinde yapılacak düzeltme işlemlerine harç istisnası sağlanarak vatandaşlarımızın mağduriyeti giderilmektedir. Konut kredilerine uygulanan banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası bir konutla sınırlandırılmaktadır. Yeni makine ve teçhizat için amortisman oranı ve sürelerinin faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınarak hesaplanması uygulamasının süresi 31/12/2024 tarihine kadar uzatılmaktadır.
Banka ve finans kurumlarının 2024 ve 2025 yıllarında yapacakları enflasyon düzeltmesi sonucu oluşacak kâr ve zararların kazancın tespitinde dikkate alınmaması düzenlenmektedir.
Tüm şans oyunları için ikramiye dağıtım oranının üst sınırı yüzde 83'ten yüzde 93'e yükseltilmektedir.
Bağlama kütüğü harçları artırılarak yıllık alınması öngörülmekte, gemi ve liman harçları yeniden belirlenmektedir. Türkiye limanları arasında kabotaj yapan gemilerin kaptanlarına ve yabancılara ait deniz araçlarının sahiplerine uygulanacak idari para cezasının üst sınırı artırılmaktadır. Deniz taşımacılığında izinsiz yolcu taşımaları ile taşıma haddinden fazla yolcu ve yük taşınmasına ilişkin cezaların artırımlı uygulanması düzenlenmektedir.
Türk taşıyıcı tarafından usulüne uygun olarak kiralanan yabancı tescilli hava araçlarıyla da ülke içinde yolcu, posta ve yük taşımaları yapabilmelerine imkân sağlanmaktadır.
Yabancı plakalı taşıtlara kesilen idari para cezaları ödenmeden aracın yurtdışına çıkışına izin verilmemesi düzenlenmektedir.
Kanun teklifinde bazı kamu idareleri ve kamu personeliyle ilgili düzenlemelerin yanı sıra, bazı uygulamaların elektronik ortama aktarılması, vadeli çek uygulaması, bankalara olan borçların yeniden yapılandırılması, yapım işleri için fiyat farkı verilmesi, genel sağlık sigortası prim borçlarının silinmesi gibi çeşitli konularda düzenlemeler de yapılmaktadır; Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda bazı kamu personelinin statüsü belirlenmekte, huzur hakkına ilişkin genel düzenleme yapılmakta, görevleri sona eren yöneticilerin atanacağı kadrolar belirlenmekte ve TÜBİTAK çalışanlarına yapılacak ödemelere dair düzenleme yapılmaktadır; ayrıca, BDDK meslek personeline ek tazminat ödenmesi düzenlenmektedir. Söz konusu ek tazminatın; tüm üst kurullar, kariyer uzmanlar, denetim elemanları ve mühendisler ile akademik kadro başta olmak üzere diğer kamu çalışanlarına da ödenmesi için düzenleme yapılması kamu ücret dengesi bakımından gerekli görülmektedir.
Gelir İdaresinin bilgi ve veri toplama, risk analiz yapma yetkisine ilişkin hüküm Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda teşkilat kanununa taşınmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığına beyanname, bildirim veya fon verme veya ödeme sürelerinin son gününden itibaren on beş günü geçmeyecek şekilde belirleme yetkisi verilmektedir.
Devlet gelir uzmanlarının müdür atanabilmelerine ilişkin hüküm Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda kanuna taşınmakta, Gelir İdaresi Başkanlığında sözleşmeli bilişim personeli istihdam edilebilmesi düzenlenmektedir.
Gelir İdaresi Başkanlığınca vergi mükellefleri bilgilerinin yasal çerçevede paylaşımlarından, kamu idareleri hariç sorgu başına katılım payı alınması öngörülmektedir.
Vergi dairelerince görev alanına giren konularda yapılacak tüm tebligatlarda elektronik tebligat sisteminin kullanılabilmesi düzenlenmektedir. Menkul malların fiilî hacizlerinde kullanılan haciz tutanaklarının elektronik ortamda düzenlenebilmesine imkân sağlanmaktadır. Özelleştirme ihalelerinin elektronik ortamda yapılabilmesi düzenlenmektedir.
Vergi ve SGK prim borçlarına karşılık gayrimenkul alımına imkân veren düzenlemenin süresi uzatılmaktadır.
Mahalli idarelerin kira sertifikası ihracı Hazine ve Maliye Bakanlığının iznine bağlanmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarının Hazineye olan borçları ödenmemiş sermayesine mahsup edilmektedir.
Devlet Malzeme Ofisi tarafından idareler adına yapılacak taşıt alımları, taşıt kiralama, akaryakıt alımıyla ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarına dair usul ve esaslar belirlenmektedir. Koşullu erişim yöntemiyle yayın hizmeti sunan kuruluşların yıllık net satış gelirleri üzerinden yüzde 1,5 tutarındaki payı Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna ödemeleri şartı getirilmektedir. Kamu üniversitesi hastaneleri ve diş hekimliği fakültelerine 2023 yılında yapılan global ödeme tutarı ile tedavi hizmetlerine ilişkin tahakkuk tutarı arasındaki fark terkin edilmektedir. Tütün ve alkollü içeceklerin üretim ve satışında kaçakçılık fiillerinden soruşturma ve/veya kovuşturma başlatılması durumunda verilen belgelerin askıya alınmasına ve adli sürece dair düzenleme yapılmaktadır. Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele kapsamında sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma suçlarıyla ödeme kaydedici cihaza yönelik gerçekleştirilen fillerle ilgili soruşturma ve/veya kovuşturmanın bulunması durumunda geçici olarak faaliyetlerin durdurulması, haklarında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunanlara lisans verilmemesi hükme bağlanmaktadır. 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleriyle kamuya ait iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi görevlendirilmesine dair hüküm bir yıl daha uzatılmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği gibi önemli bir konuda on yılı aşkın süredir sürekli ertelenen bu hükmün uygulanması konusunda mutlaka kalıcı çözüm üretilmelidir. Finansal sıkıntıda olan işletmelerin bankalara olan borçlarını yeniden yapılandırabilmelerine imkân sağlayan düzenlemenin iki yıl daha uygulanması ve sürenin Cumhurbaşkanı tarafından iki yıl daha uzatılabilmesi düzenlenmektedir. Çeklerin yazılı keşide tarihinden önce ödenmek için muhatap bankaya ibrazının geçersiz olmasına ilişkin süre 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılmaktadır.
Yapım işlerinin girdi fiyatlarında öngörülmeyen artışlar meydana geldiği dikkate alınarak sözleşmelerin 1 Ocak 2024 tarihinden sonra gerçekleştirilen kısımları için yapım işlerine ek fiyat farkı ve süre uzatımı verilmesi düzenlenmektedir. 6 Şubat depremleri nedeniyle “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” ilan edilen 17 ildeki seyahat acentelerinden 2023 ve 2024 yıllar için yıllık aidat alınmaması düzenlenmektedir. “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” ilan edilen yerlerde yapı malzemeleri ve yapım işlerinde fahiş fiyat uygulamalarına verilecek cezanın 31/12/2025 tarihine kadar 10 katı olarak uygulanması hükme bağlanmaktadır. 2004 yılı öncesine ait ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçilmektedir. İl ve ilçe seçim kurullarında siyasi partilerden alınanlar haricindeki üyelerin görev süresi Ekim 2025 yılı Ocak ayı son haftasında yapılacak olan yeni oluşuma kadar uzatılmaktadır.
Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak “kabul” oyu vereceğimiz kanun teklifinin ülkemize ve milletimize hayırlar getirmesini diliyorum, hepinize saygılar sunuyorum.
