MHP Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığının 2024 yılı bütçelerinin TBMM Genel Kurulundaki görüşmelerinde söz aldı.
MHP'li Başkan'ın açıklaması şu şekilde;
Güneş, büyüklüğüyle, sıcaklığıyla, ısısıyla, enerjisiyle kadim Türk tarihinin en asli unsurudur. Aynı zamanda Türk milletinin hayatının merkezinde olması ve bilimsel açıdan da dünyanın en büyük enerji kaynağı olduğu için Türk Milleti her zaman Güneş’i “TUĞ” olarak kabul etmiştir.
Ve bu yüzden Oğuz Kağan
“Yurdum ırmaklarla denizler ile dolsun.
Gökteki güneş ise yurdun bayrağı olsun.
İlimizin çadırı yukarıdaki gök olsun.
Dünya devletim olsun, halkımız da çok olsun.” diye dua etmiştir.
İşte bu dua; bir anlamda günümüzde Türk Devlet Aklının Jeopolitik Ufkunu oluşturmuştur.
Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu (EPDK) bünyesinde 2023 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla elektrik piyasasında (önlisans hariç) 2 bin 658; doğal gaz piyasasında 361; petrol piyasasında 12 bin 906; LPG piyasasında 11 bin 155 ve yeni kurulmuş olan şarj hizmeti piyasasında 141 lisanslı gerçek ve tüzel kişi bulunmaktadır.
Elektrik piyasasında verilen lisanslar kapsamında özel sektörün kurulu güç içindeki oranı %67,3 olup; bu oran yaklaşık 71 bin 238 MW kurulu güce tekabül etmektedir.
EPDK’nın faaliyete başladığı ilk günlerde 28 bin MW düzeyinde olan toplam elektrik üretim kurulu gücü, günümüz itibariyle 106 bin MW’ı geçmiştir.
Bu rakamın %55’ten fazlasını yenilenebilir enerji kaynaklarımızın oluşturması; Ülkemizin geleceği adına son derece önem arz etmektedir.
Yine ayrıca 2023 yılında devreye alınan kurulu gücün yaklaşık %77,3’ünü hidroelektrik, rüzgâr, biyokütle, güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları oluşturmaktadır.
Temmuz 2020 tarihi itibarıyla başvuruları EPDK tarafından alınmaya başlanan birden çok kaynaklı üretim tesislerinden, rüzgar ve güneş enerjisine dayalı yardımcı kaynak ünitelerinin kurulabilmesi amacıyla bu zamana kadar TEİAŞ tarafından toplamda 3 bin 492 MW kapasite tahsisi yapılmış olup; bu kapasitenin 396,3 MW’ı işletmeye alınmıştır. Diğer yandan, Temmuz 2019 tarihinden günümüze kadar rüzgâr enerji santrallerinin kapasite artışları için yaklaşık 4.200 MW kapasite tahsis edilmiş olması da diğer bir başka önemli husustur.
Türkiye’nin bölgesel bir doğal gaz ticaret merkezi (HUP) olma hedefi doğrultusunda kurulan ve büyümeye devam eden Organize Doğal Gaz Toptan Satış Piyasası’nda işlem gören; gerek günlük gerekse haftalık ürünlerde 2023 yılı sonu itibarıyla 8,17 milyar m3 doğal gaz ticarete konu edilmiş ve buna karşılık 45,3 milyar TL’lik bir işlem hacmi oluşmuştur.
“Vadeli Doğal Gaz Piyasası” 1 Ekim 2021 tarihinde devreye alınmış ve piyasada vadeli işlem kontratları sunulmaya başlanmıştır.
2023 yılında yerli gazımızın da piyasaya arz edilmesiyle birlikte, Türkiye organize gaz piyasaları, “Avrupa’da kendi ülkesinde üretilen gazın uluslararası ticarete konu edildiği az sayıdaki gelişmiş gaz ticaret merkezlerinden biri” olma yolunda büyük bir adım atmıştır.
Atılan bu adım neticesinde gerek uzun dönemli doğal gaz sözleşmeleri ve spot boru gazı ithalatı aracılığıyla, gerekse doğal gaz depoları ve yüzer LNG terminalleriyle doğal gazda kaynak çeşitliliğini sağlamış ve doğal gaz talep eden tüm tüketici grupları için kesintisiz bir doğal gaz arzını garanti altına almıştır.
Ayrıca, hayata geçirilen tüm bu düzenlemeler ve yapılan doğal gaz yatırımları ülkemizin doğal gaz ticaret merkezi olması (HUP) hedefine de ciddi bir katkı sunmaktadır.
Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli Beyefendi Partimizin nükleer enerji vizyonunu, parti programında “Nükleer enerji üretim teknolojisine sahip olmak öncelikli hedeflerimiz içinde olup, enerji arz güvenliğinin sağlanması için nükleer santraller kurulacaktır demiştir. Diğer taraftan ülkemizin; bilim ve teknolojinin her kademesinde kullanılabilecek ileri teknolojileri kapsayan hassas nükleer teknolojiye sahip olması sağlanacaktır.” ifadeleriyle net bir şekilde tanımlanmış olup, Nükleer enerji üretimi alanındaki araştırma ve proje geliştirme faaliyetleri ülkemizin kalkınmasının lokomotifi olma potansiyelini taşımakta olduğunu vurgulamaktadır.
Hepimizin malumudur ki dünyada enerji kaynaklarına olan ihtiyaç, her geçen gün artmakta ve bu husustaki çalışmalar çeşitlilik göstererek devam etmektedir. Ülkesinin yaşadığı enerji krizi ve yaklaşan kış mevsimi dolayısıyla Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck, bu yıl tamamen sona erdirilmesi planlanan nükleer santralleri yeniden canlandırmanın seçenekler arasında olduğunu belirtmesi; nükleer enerjinin önemini bir defa daha dünya kamuoyunun gündemine getirmiştir. Yine son yıllarda Enerji sıkıntısı yaşayan bir başka ülke olan Fransa’da yeni nesil nükleer reaktörlerin inşasına 2027'den önce başlanacağı açıklamıştır.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemiz de bu gelişmeleri yakından takip etmekte, kendi bünyesinde de araştırma ve geliştirme faaliyetlerini hızla sürdürmektedir.
Nükleer enerji, doğalgaz, madencilik gibi faaliyet alanları arttıkça, çevre temizliği ve güvenliği gibi hususlar da hiç şüphesiz beraberinde gündeme gelmektedir.
Doğayla çatışmadan, güvenlik zafiyeti oluşturmadan, insan sağlığını tehlikeye atmadan; ucuz, ulaşılabilir ve sürdürülebilir güvenli enerji kaynaklarını Türk milletinin hizmetine sunma gayreti çabalarını önemsiyor ve benimsiyoruz.
Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) Temiz hidrojen üretim teknolojileri; depolama ve sıvılaştırma teknolojileri; yakıt hücresi teknolojileri; karbon yakalama; karbon kullanım ve faydalı ürüne dönüştürme teknolojileri ve karbon depolama teknolojileri olmak üzere Nükleer ve Maden Araştırmalarında son derece önemli çalışmalar yürütmektedir.
Bu çalışmalar kapsamında, Proton Hızlandırıcı Tesisinde Ge-68/Ga-68 Radyoizotop Jeneratörü için Ge-68 Üretilmesi projesi ile nükleer tıp araştırmaları ve tıbbi görüntüleme alanında kullanılan 68Ga’nın ana radyoizotopu Ge-68’in ticari ölçekte üretilmesi amaçlanmış, bu amaçla hedef hazırlama, ışınlama, radyo kimyasal ayırma aşamalarının rutin üretime hazır hale getirilmesi için çalışmalar yapılmaya devam etmektedir.
Yine ayrıca, Florinasyon yöntemleriyle nadir toprak ve Uranyum elementinin ayrıştırılması ve UF4 ve ThF4 Üretimi kapsamında; nükleer enerji teknolojilerinin ülkemiz menfaatleri doğrultusunda kullanılmasında ihtiyaç duyulacak nükleer yakıt çevrimi teknolojilerini edinmek ve yakıt çevrimi faaliyetlerinin yerli imkânlarla sağlanmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir.
Yakın Yüzey Bertaraf Tesisi Saha ve Tasarım Çalışmaları Projesi kapsamında; Ülkemizde Ulusal Radyoaktif Atık Planında ortaya konan radyoaktif atık envanteri ile Türkiye’de halen inşaatı devam eden ve yapılması planlanan diğer nükleer güç santralleri projeleri sonucu oluşacak olan, çok düşük, düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıkların çevreye zararsız şekilde koşullandırılıp uzun dönem yönetilebilmesi için kurulması planlanan tesise yönelik çalışmalar yürütülmektedir.
Bunların yanı sıra, SESAME X-Işını Türk Demet Hattı Projesi (TXPES) kapsamında; Türk kullanıcıların öncelikli olduğu, tıp, biyoloji, kimya, polimer, uzay ve savunma sanayi, metalürji, kültür varlıklarının korunması ve ilaç sanayi gibi bir çok sanayi kolu ve bu konular üzerinde çalışan üniversitelerdeki akademisyenlerin yararlanabileceği bir demet hattı ve deney istasyonunun kurulma çalışması devam etmekte olması bu alanda ki açığın bir an önce kapatılması için çok önemlidir.
Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK)’ın bu çalışmaları bize gösteriyor ki; Nükleer enerji sadece enerji demek değildir. Nükleer enerji gerek tıp gerek tarım ve daha birçok teknoloji alanında ülkemiz için zaruri bir ihtiyaçtır.
Örneklendirecek olursak; “Ülkemizin nükleer ve radyolojik güvenliği için “Radyasyon Erken Uyarı Sistemi Ağı-2” geliştirilmesi (RESA-2) projesi kapsamında; günümüz teknolojik gelişmelerine uygun olarak 7/24 gama radyasyonunu ölçen, ölçüm verilerini kendi belleğinde saklayan, istenen durumlarda ölçüm verilerini telefon hattı, internet veya GPRS üzerinden merkeze aktarabilen, merkezden kontrol edilebilen, alternatif olarak güneş panelinden beslenebilen bir RESA-2 Probu geliştirilmesi ve ön üretim yapılarak seri üretim aşamasına getirilmesi çalışmaları sürmesi bizden sonra ki nesillerin bu alanda yapacağı çalışmalar için çok büyük bir önem taşımaktadır.
Nükleer ve İleri Tekniklerin Tarımsal Uygulamalar faaliyeti kapsamında; Steril Böcek Tekniği ile ülkesel biyolojik mücadele çalışmalarına yönelik ışınlama, böcek üretimi çalışmalarına devam edilmesi ve geliştirilen mutant buğday hatlarının ticari zarara neden olan hastalıklara yönelik tolerans performanslarını belirlemek üzere testler sürdürmesini bir ziraat mühendisi bir sanayici olarak desteklediğimi de ifade etmek istiyorum.
Konuşmamın bu bölümde MHP ve Cumhur İttifakının son 5 yılda gerçekleşen bazı enerji politikalarına değinmek istiyorum. Son 5 yıllık süreçte Türkiye’nin ilk nükleer santral tesisi Mersin Akkuyu’da kurulmakta olup, yakın zamanda elektrik üretimine geçmesi planlanmaktadır.
Enerji teknolojilerinde güneş paneli, batarya, rüzgâr tribünü alanında önemli yatırımlar yapılmıştır.
Türkiye son yıllarda 4 sondaj gemisi ve 2 sismik araştırma gemisiyle hidro karbon kaynakları arama ve çıkartma alanında güçlü bir filoya sahip hale gelmiştir. Eskişehir’de havacılık, savunma ve uzay sanayi ile biyomedikal gibi alanlarda kullanılan 694 milyon ton nadir toprak elementi keşfedilmiştir.
Millî enerji ve maden politikası çerçevesinde 2019 yılında temeli atılan ve başta savunma sanayii olmak üzere birçok alanda kullanılacak olan Türkiye’nin ilk bor karbür tesisi 19 Mart 2023 tarihinde açılmıştır. Türkiye’nin çatıda yapılan en büyük Güneş Enerjisi Projesi Gaziantep’te, Çöp Gaz Elektrik Üretim Tesisi Balıkesir’de ve Avrupa’nın en büyük Hibrit Güneş Enerjisi Santrali Bingöl’de 2021 yılında açılmıştır. Türkiye, kurulu enerji gücünde 103 bin megavatı aşmış, yenilenebilir enerji üretiminde Avrupa’da 5’inci, dünyada 12’nci sıraya çıkarılmıştır.
Gövde yüksekliğiyle ülkemizde 1’inci, dünyada 5’inci olan Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santralı hizmete açılmıştır.
Elektrik desteğinde 2,1 milyon hane olan kapsam 4 milyon haneye çıkarılmıştır. Yeşil büyüme stratejisi çerçevesinde yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimine ağırlık verilerek, güneş ve rüzgâr enerjisi yatırımcılarına %30 oranında vergi indirimi ile 6 yıl boyunca sigorta pirim işveren hissesi desteği sağlanmıştır. Meskenler ile tarımsal sulamada kullanılan elektriğin KDV’si %18’den %8’e düşürülmüştür. Meskenlerdeki düşük tarife sınırı da günlük 8, aylık 240 kilovatsaate yükseltilmiş, elektrikte kademe uygulaması ticarethane statüsündeki aboneleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Ticarethane statüsündeki elektrik abonelerinin günlük 30, aylık 900 kilovatsaate kadarki tüketimi olan ilk dilimine %25 indirim uygulanmaktadır. Mesken abonelerinde doğalgaz kullanımının %80’i, KOBİ’lerin doğalgaz kullanımının %69’ı,mesken abonelerinin elektrik kullanımının %60’ı sübvanse edilmektedir.
Yapılan bu sübvansiyonlar çarı açığın en önemli sebebidir. Cem evlerinide kapsayan, İbadethanelerde kullanılan doğal gazda 1 Ocak 2023 itibariyle %42,73 indirim yapılmış, ayrıca sanayi kuruluşlarının kullandığı elektrikte %16, elektrik üretiminde kullanılan doğal gaz fiyatında %12,73 indirim sağlanmıştır.
Isınma yardımı alan hanelere verilen desteklere doğal gaz desteği de dahil edilmiş, Doğal Gaz Tüketim Desteği Programı ile 544 bini aşkın haneye 402 milyon TL destek verilmiştir. BOTAŞ tarafından 1 Mart 2023 itibarıyla sanayiye ve elektrik üretim santrallerine satılan doğal gaza %20 indirim uygulanmıştır. Nükleer Düzenleme Kanunu ile Nükleer enerji işletmelerinin yasal alt yapısı oluşturulmuş, nükleer enerji alanında işletmecilerin ve devletin sorumluluklarına ilişkin yasal çerçeve çizilmiştir.
Kendi alanında Avrupa’nın en büyüğü olan Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi açılmıştır. Yine Türkiye’nin %100’e yakın yerlilik oranına sahip ilk rüzgâr türbini yakın zamanda elektrik üretimine başlayacaktır. Yerli ve milli enerji atılımı kapsamında Türkiye’nin ilk, Avrupa ve Orta Doğu’nun tek entegre güneş paneli fabrikası açılmış olup, üretilen panellerin kurulmaya başlandığı Konya Karapınar GES uzaydan görülebilecek ve 2 milyon kişinin elektrik ihtiyacını karşılayacaktır.
İnşallah bundan sonraki süreçte Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhur ittifakı olarak Milli Enerji Politikalarımızı hayata geçirmeye devam edeceğimizi ifade ederek. Genel Başkanımız Sn. Devlet Bahçeli Beyefendi’nin 28 Kasım 2023 tarihli grup toplantımızda ki şu ifadelerini bir kez daha hatırlatmak istiyorum. “Önce ülkem ve milletim, sonra partim” kavrayışıyla, “Her şeyden önce Türkiye” anlayışıyla huzur olacağız, ufuk olacağız, müjde olacağız, teselli olacağız, kudret olacağız, kuvvet olacağız, çözüm olacağız, şifa olacağız, her insanımızın elinden tutup Kızılelma’ya mutlaka vasıl olacağız.
Sayın Genel Başkanımız bu sözlerinden yola çıkarak bende diyorum ki; Türk Milliyetçiliği; Tuna'da abdest alıp, Meriç'te tehlikeli düşlere niyet etmek ve Urumçi’de Tebriz'de, Halep'te, Musul'da, Kerkük'te, Beyrut'ta, Gazze’de kıyama durmaktır.
Sözlerime burada son verirken; Enerji ve Tabii Kanyaklar Bakanımız Sn. Alparslan Bayraktar nezdinde Bakan Yardımcılarımıza ve ülkemizin 4 bir köşesinde Milli Enerji Politikasını için gece gündüz demeden çalışan tüm bakanlık personelimize emekleri için teşekkür ediyor. Enerji ve Tabii Kanyaklar Bakanlığımızın 2024 bütçesinin hayırlara vesile olmasını diliyorum.
