AA- İran, Devrim Muhafızları Ordusu tarafından füzeyle vurularak düşürülen ve 176 kişinin hayatını kaybettiği Ukrayna yolcu uçağı olayıyla ilgili Kanada, İsveç, Ukrayna ve İngiltere tarafından Uluslararası Sivil Havacılık Örgütünde (ICAO) başlatılan süreci Uluslararası Adalet Divanına (UAD) taşıdı.
UAD'den yapılan açıklamaya göre İran, düşürülen Ukrayna yolcu uçağı olayıyla ilgili olarak ICAO kararına karşı UAD'ye başvurdu.
İran, Kanada, İsveç, Ukrayna ve İngiltere'nin 8 Ocak 2024'te ICAO Konseyi'nde aleyhine başlattığı davada, itirazlarını reddeden ICAO'nun 17 Mart 2025 tarihli kararına karşı UAD'ye temyiz başvurusunda bulundu. İran'ın başvurusunun, ICAO'nin söz konusu kararına karşı itiraz niteliği taşıdığı kaydedildi.
Buna göre İran, Divan'dan ICAO Konseyi'nin yargılama yetkisinin bulunmadığının, İngiltere'nin davaya katılma hakkının olmadığının ve ICAO'nun oylama usulünün adil olmadığının tespit edilmesini istiyor.
İran, 1944 tarihli Şikago Sözleşmesi'nin 84. maddesi uyarınca UAD'den temyiz mercii olarak davranıp ICAO kararının geçersiz sayılmasını talep etti.
4 ülke İran aleyhine ICAO'ya başvurmuştu
Kanada, İsveç, Ukrayna ve İngiltere, kazada hayatını kaybeden vatandaşları için geçen yıl ICAO'ya başvurarak İran'a karşı dava açmıştı.
Bu ülkeler, 8 Ocak 2024'te Şikago Sözleşmesi'nin 84. maddesi kapsamında, uçuş halindeki bir sivil uçağa karşı silah kullanımı gerekçesiyle dava sürecini başlatmış ve geçen haziran ayında bu meseleyi UAD'ye taşıyacaklarını duyurmuştu.
İran, ICAO Konseyi'nin yetkisine itiraz etmiş ancak bu itiraz reddedilmişti.
Uçak nasıl düşürüldü?
Ukrayna Havayolları'na ait Boeing 737-800 tipi yolcu uçağı, 8 Ocak 2020 tarihinde Tahran-Kiev seferini yapmak üzere İmam Humeyni Havalimanı'ndan havalandıktan yaklaşık 3 dakika sonra İran Devrim Muhafızları tarafından iki füzeyle vuruldu.
Olay, ABD'nin Irak'ta İran'ın Kudüs Güçleri Komutanı General Kasım Süleymani'ye düzenlediği suikastın ardından İran'ın 8 Ocak gecesi ABD üslerine misilleme saldırısı gerçekleştirdiği ve İran ordusunun olası karşı saldırılara karşı alarm durumunda olduğu bir dönemde meydana geldi.
