BM Çocuk Ölümleri Tahminleri Kuruluşlar Arası Grubunun (BM IGME) 2023 yılına ait verilerle hazırladığı raporu açıklandı.
Raporda, dünya genelinde 5 yaş altı çocukların ölümlerinin sayısının 2023'te 4,8 milyona düştüğü, ölü doğumların ise 1,9 milyon civarında kaldığı bildirildi.
"2000'den bu yana, dünya genelinde çocuk ölümlerini önlemek için yapılan sürekli yatırımlar sayesinde çocuk ölümleri yarıdan fazla, ölü doğumlar ise 3'te 1 oranında azaldı. 2022'de, çocuk ölümleri ilk kez 5 milyonun biraz altına düştüğünde dünya tarihi bir dönüm noktasına ulaştı." ifadeleri kullanılan raporda, bu ilerlemenin yavaşladığı ve hala çok sayıda çocuğun önlenebilir nedenlerle kaybedildiği vurgulandı.
Raporda, çocuk ölümlerini önlemedeki onlarca yıllık ilerlemenin, büyük bağışçıların önemli fon kesintilerini duyurmasıyla artık risk altında olduğu belirtildi.
Bu alandaki hayat kurtaran programlar için küresel fonlamanın azalmasının, sağlık çalışanı sıkıntısına, klinik kapanışlarına, aşılama programlarında kesintilere ve sıtma tedavisindeki gibi temel malzemelerin eksikliğine neden olduğu kaydedilen raporda, fon kesintilerinin, özellikle insani kriz yaşayan bölgeleri, borç batağındaki ve halihazırda yüksek çocuk ölüm oranlarına sahip ülkeleri ciddi şekilde etkilediğinin altı çizildi.
Raporda, küresel yardım fonu kesintilerinin, izleme ve takip çabalarını da engelleyebileceği ve en savunmasız çocuklara ulaşmayı zorlaştırabileceği uyarısı yapıldı.
Mevcut fon krizi öncesinde de çocuk ölümlerini önlemedeki ilerleme hızının yavaşladığı hatırlatılan raporda, "2015'ten bu yana 5 yaş altı ölüm oranındaki yıllık azalma oranı yüzde 42'ye geriledi. Ölü doğum oranındaki azalma 2000-2015'e kıyasla yüzde 53 oranında geriledi." ifadesine yer verildi.
Raporda, 5 yaş altı ölümlerinin neredeyse yarısının erken doğum ve doğum sırasındaki komplikasyonlar nedeniyle yaşamın ilk ayında kaydedildiği bildirilerek, yeni doğan süreci sonrasında yaşanan bulaşıcı hastalıkların, önlenebilir çocuk ölümlerinin başta gelen nedenlerinden olduğuna işaret edildi.
"Elde edilen kazanımları tersine çevirme riskiyle karşı karşıyayız"
Raporda görüşlerine yer verilen BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) İcra Direktörü Catherine Russell, "Milyonlarca çocuk bugün aşılar, beslenme ve güvenli su ile temel sanitasyona erişim gibi kanıtlanmış müdahalelere yönelik küresel bağlılık sayesinde hayatta." ifadelerini kullandı.
Önlenebilir çocuk ölümlerini rekor düşük seviyelere indirmenin olağanüstü bir başarı olduğuna dikkati çeken Russell, "Ancak doğru politika seçimleri ve yeterli yatırım yapılmazsa, milyonlarca çocuğun önlenebilir nedenlerden ölerek bu zor elde edilen kazanımları tersine çevirme riskiyle karşı karşıyayız. Bunun olmasına izin veremeyiz." değerlendirmesinde bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ise, "Sıtmayla mücadeleden ölü doğumları önlemeye milyonlarca aile için fark oluşturabiliriz. Küresel fon kesintileri karşısında, çocukların sağlığını korumak ve iyileştirmek için iş birliğini artırmaya her zamankinden daha fazla ihtiyaç var." görüşünü paylaştı.