Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Birleşmiş Milletler (BM) 78’inci Genel Kurul toplantısında konuştu. Yaklaşık 30 yıllık Ermenistan işgaline karşın Azerbaycan’ın normalleşme sürecinde inisiyatif aldığını söyleyen Bayramov, "Azerbaycan, Ermenistan’a sınırların bütünlüğü ve dokunulmazlığı çerçevesinde, eşit ve karşılıklı çıkarlara saygıya dayalı bir barış önerdi. Uluslararası ortakların çabaları sayesinde müzakere süreci son birkaç ayda güçlendi ve az da olsa umut verici sonuçları oldu" şeklinde konuştu. Ermenistan’ın müzakereleri taklit ettiğini ve taahhütlerden kaçtığını gözlemlediklerini söyleyen Bayramov, "Ermenistan müzakerelerin her aşamasında siyasi, askeri ve öbür provokasyonlara başvurdu. Böylece Azerbaycan ile Ermenistan arasında sağlam bir barışın sağlanması çabaları bir defa daha Ermenistan’ın intikam politikasının kurbanı oldu" şeklinde konuştu.
"Ermenistan, ağır silahlarla donatılmış yasadışı Ermeni kuvvetleri destekledi"
Ermenistan’ın Kasım 2020’den itibaren yaklaşık 3 yıl boyunca Laçın yolunu kötüye kullandığını vurgulayan Bayramov,"Ermenistan, bölücülüğü kışkırtmak maksadıyla 10 binden fazla, ağır saldırı silahlarıyla donatılmış yasadışı Ermeni kuvvetlerine destek verdi. Azerbaycan ise bu dönemde, Ermenistan’ın yükümlülüklerini yerine getirmemesinin ciddi tehditler yarattığını devamlı olarak dile getirdik ve barışçıl bir çözüm çağrısında bulunduk" ifadelerini kullandı. Ermenistan’ı yükümlülüklerini yerine getirmeye ikna edecek gerçek adımların atılmadığını dile getiren Bayramov, "Sonuç olarak Ermenistan da bundan cesaretlendi. Ermenistan, Azerbaycan’ın egemenliği ve toprak bütünlüğüne yönelik manipülasyon ve dezenformasyon kampanyası ile Azerbaycan’ın içişlerine açıkça müdahale ederek dünya çapında gerilimi artırmaya devam etti" diyerek konuştu.
"Ermenistan, askeri provokasyona başvurdu"
Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin (ICRC) 18 Eylül’de Azerbaycan’ın önerdiği gibi insani yardım yüklerinin Ağdam ve Laçın üstünden eş zamanlı teslimatını gerçekleştirdiğini ifade eden Bayramov, "Ancak Ermenistan bir defa daha bu beklentileri karşılayamadı ve Azerbaycan’ı suçlamaya devam etmek için askeri provokasyona başvurdu. Böylece, bir gün sonra, Ermeni sabotaj grubu tarafından döşenen mayın iki ayrı patlamaya yol açarak, 2 sivil ve 4 polis memuru olmak üzere 6 Azerbaycan vatandaşının trajik ölümüyle sonuçlandı. Diğer 6 polis memuru da ağır yaralandı" şeklinde konuştu.
"Azerbaycan terörle mücadele operasyonunda tespit edilen hedeflere ulaştı"
Karabağ’daki silahlı Ermeni kuvvetlerinin provokasyonlarına karşılık Azerbaycan’ın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve vatandaşlarının güvenliğini korumak maksadıyla terörle mücadele operasyonu düzenlediğini söyleyen Bayramov, "Azerbaycan, terörle mücadele operasyonunda tespit edilen hedeflere ulaştı. Ermenistan ve ona bağlı yasadışı rejim, silahsızlanmayı, bütün sözde yapıların feshedilmesini ve silahlı kuvvetlerin Azerbaycan’dan çekilmesini kabul etmek mecburiyetinde kaldı. Bunun barışçıl bir şekilde gerçekleşmemesinin nedeni ise Ermenistan’ın ihmali ve arabulucuların lüzumlu adımları atmamasıdır" ifadelerini kullandı.
"Azerbaycan tekrardan entegrasyona yönelik pratik adımlara başladı"
Terörle mücadele operasyonun sona erdiğinin altını çizen Bayramov, "Azerbaycan artık Ermeni kuvvetlerin silahsızlaştırılmasına ve tekrardan entegrasyona yönelik pratik adımlara başladı. Azerbaycan hükümetinin özel temsilcisinin Karabağ’daki Ermeni nüfusun temsilcileriyle uzun zamandır beklenen toplantısı nihayet 21 Eylül’de Yevlah şehrinde gerçekleşti. Diyalog, hükümetin tekrardan entegrasyon planlarının doğrudan görüşülmesinin yanı sıra altyapının restorasyonu, insani yardım malzemelerinin ve kamu hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin problemlerin çözümü biçiminde devam edecek. Azerbaycan’ın alakalı kurumları acil olarak lüzumlu insani destekleri sağlamaya başladı. Şu anda Ermeni nüfusun ihtiyaçlarının karşılanması için bütün çabalar seferber ediliyor. Bu bağlamda Azerbaycan’ın, Karabağ bölgesinde yaşayan Ermeni kökenli vatandaşları eşit haklara sahip vatandaşlar olarak tekrardan entegre etme kararlılığında olduğunu bir defa daha belirtmek isterim" diyerek konuştu.
"Ermenistan’ın mayın haritalarını vermemesi vaziyeti kötüleştiriyor"
Ermenistan’ın Azerbaycan topraklarında büyük miktarda mayın ve öbür patlayıcıların yerleştirilmesinin restorasyon ve tekrardan inşa çalışmalarının problemsiz ilerlemesi önünde önemli engeller yarattığını vurgulayan Bakan Bayramov, "Bu vaziyet, işgalin sonrasında evlerine dönen insanlar için bir tehdit oluşturuyor. Ermenistan’ın bütün mayınlı alanların haritasını vermeyi reddetmesi ve düşmanlıkların sona erdiğinin ilanından sonra bile mayın ve öbür patlayıcıların yerleştirilmesine devam edilmesi vaziyeti daha da kötüleştiriyor ve ölü sayısını artırıyor" ifadelerini kullandı.
"1’inci Karabağ Savaşı’nda kaybolan 4 bin Azerbaycanlının akıbeti bilinmiyor"
Ermenistan’ın kayıp kişilerin akıbetini açıklamayı reddettiğini söyleyen Bayramov, "İşgalden kurtarılmış bölgelerde çok sayıda toplu mezar keşfedildi ve bu, Azerbaycan’daki sivillerin kasıtlı olarak öldürüldüğünü kanıtlıyor. Ermenistan ise 1’inci Karabağ Savaşı sırasında meydana gelen çatışmalarda kaybolan 719’u sivil olmak üzere yaklaşık 4 bin Azerbaycan vatandaşının akıbeti hala bilinmiyor" diyerek konuştu.
"Azerbaycan, güvenli bir Güney Kafkasya hedefinde kararlıdır"
Azerbaycan’ın çatışma sonrası barış inşasını, tekrardan entegrasyonu ve barış içinde bir arada yaşamayı teşvik etme çabalarımızı sürdürüldüğünü vurgulayan Bayramov, "Azerbaycan, istikrarlı, güvenli ve kimseye muhtaç olmayan bir Güney Kafkasya hedefine tam manasıyla bağlıdır. Azerbaycan, COVID-19 salgını sonrası toparlanma, küresel kalkınma gündemi ve enerji güvenliği gibi alakalı bütün alanlarda hiçbir çabadan kaçınmayacaktır. Bugün karşılaştığımız zorluklar, uluslararası işbirliği ve dayanışmaya yeni sorumluluklar almamızı gerektiriyor. Kendimiz ve gelecek nesiller için parlak bir gelecek inşa etmek için mevcut ve gelecekteki zorlukları ancak ortak çabalarla aşabiliriz" diyerek konuştu.
