"Bir kere yükselen bayrak, bir daha inmez!" sözleriyle bağımsızlık mücadelesinin sembol isimlerinden biri haline gelen Mehmet Emin Resulzade, modern Azerbaycan’ın milli kimliğinin oluşmasında büyük rol oynadı.
Bağımsızlık Mücadelesinin Öncüsü
31 Ocak 1884’te Bakü’nün Novhanı köyünde dünyaya gelen Resulzade, genç yaşlarından itibaren siyasete ilgi duydu. Çarlık Rusya’sına karşı mücadele eden siyasi örgütlerde yer aldı, gazetecilik yaptı ve çeşitli dergilerde yazılar yazdı.
1903’ten itibaren Sefa, Necat, Edep Yurdu gibi derneklerde faaliyet gösterdi. Bu dönemde amcasının oğlu vasıtasıyla Josef Stalin ile tanışan Resulzade, onu birkaç kez ölümden kurtardı. Ancak ilerleyen yıllarda Sovyet rejiminin baskılarına karşı mücadele etti.
Müsavat Partisi ve Milli Şura Başkanlığı
1913’te Bakü’ye dönen Resulzade, Müsavat Partisi’ne katılarak partinin yayın organı Açıksöz Gazetesi’ni kurdu. Bu süreçte "Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak" fikrini savundu.
1917’de Müsavat Partisi Genel Başkanlığı'na seçilen Resulzade, 1918’de Azerbaycan Milli Şurası’nın başkanı oldu ve 28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını ilan etti.
Bağımsızlık Sonrası Zorlu Yıllar
Bağımsız Azerbaycan kısa ömürlü oldu. 1920’de Sovyetler Azerbaycan’ı işgal edince Resulzade tutuklanarak Moskova’ya götürüldü. Stalin’in tekliflerine rağmen Sovyet yönetimiyle iş birliği yapmayı reddetti. Serbest bırakıldıktan sonra Avrupa'ya geçerek Azerbaycan'ın işgal altında olduğunu dünyaya duyurmaya çalıştı.
Türkiye’deki Son Yılları
1947’de Türkiye’ye yerleşen ve Türk vatandaşı olan Resulzade, 1949’da Ankara’da Azerbaycan Kültür Derneği’ni kurarak mücadelesini sürdürdü. 6 Mart 1955’te Ankara’da vefat eden Resulzade, Cebeci Asri Mezarlığı’na defnedildi.
