Rus Çarlığı'nın 1907 ve 1908 yıllarında uygulamaya koyduğu toprak yasaları, Kırgızların geleneksel göçebe yaşam tarzını ve topraklarını tehdit etmiş, bölgedeki Rus yerleşimcilerin sayısını artırmıştır. "Step Kanunu" çerçevesinde Kırgız toprakları devlet mülkiyetine geçirilmiş ve yerel halk topraklarından zorla edilmişti. Bu durum, Kırgız Türklerinin Rus yönetimine karşı büyük bir huzursuzluk ve öfke duymasına yol açmıştı.
BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİ VE ÜRKÜN KATLİAMI
Çarlık Rusyası'na karşı 1916'da başlayan büyük Kırgız ayaklanması, bu öfkenin ve adaletsizliğin sonucuydu. Kırgızlar, Rus yönetiminin zorla asker toplama uygulamalarına karşı direniş göstermiş ve bu direniş kısa sürede geniş çaplı bir isyana dönüşmüştü. Ancak Rus yönetimi, isyanı bastırmak için sert önlemler almış, çok sayıda Kırgız Türkünü öldürmüş ve birçok köyü tahrip etmişti.
KIRGIZİSTAN TARİHİNİN EN KANLI OLAYLARINDAN BİRİ
Ürkün Katliamı, Kırgızistan tarihinde en kanlı olaylarından biri olarak biliniyor. 1916'nın yaz aylarında, Rus ordusu ve kolluk kuvvetleri, Kırgızların yaşadığı Ürkün bölgesinde büyük bir baskı ve şiddet uygulamıştı. Bu süreçte, Kırgızların köyleri yakılmış, halk kitlesel olarak öldürülmüş ve yerlerinden zorla sürülmüştü. Katliam sonucunda binlerce Kırgız Türkü hayatını kaybetmiş, bölgenin demografik yapısı büyük ölçüde değişmişti.
SÜRGÜN VE DOĞU TÜRKİSTAN'A GÖÇ
Ürkün Katliamı'nın ardından, hayatta kalan Kırgızlar için sürgün ve zorunlu göç süreci başlamıştı. Rus yönetimi, isyanı bastırmak amacıyla direniş gösteren Kırgızları cezalandırmak üzere, çok sayıda insanı ülkelerinden sürgün etmiş ve Doğu Türkistan'a zorla göç ettirmişti. Bu göç, büyük bir insan hareketliliği yaratmış ve birçok Kırgız ailesi zor şartlar altında Doğu Türkistan'a ulaşmak zorunda kalmıştı. Bazıları ise sürgünde hayatanı kaybetmişti.
ÇİN'İN BASKILARI
Doğu Türkistan'a göç eden Kırgızlar, burada da Çin'in baskıları yüzünden zor bir yaşam mücadelesi vermişti. Yeni yaşam alanlarında, yerel topluluklarla entegrasyon süreci, geçim sıkıntıları ve kültürel uyum gibi zorluklarla karşılaşmışlardı.
Ürkün Katliamı ve sonrasındaki sürgün, Kırgız halkının tarihinde derin izler bırakmış ve bölgenin sosyo-kültürel yapısını köklü bir şekilde değiştirmişti. Bu olaylar, Kırgızların bağımsızlık mücadelesinin ne kadar kanlı ve zorlu olduğunu gözler önüne sererken, Rus Çarlığı'nın Türksistan'daki politikalarının da ağır sonuçlarını ortaya kouyor. Kırgız Türklerinin bu mücadeleleri, Türksistan tarihinin önemli ve trajik bir parçası olarak hafızalarda yerini almıştı.
