Yeni eğitim ve öğretim yılının başlamasıyla birlikte, çocukların ekran bağımlılığı ve siber suçlar konusunda yaşadığı sorunlar gündeme geldi. Uzmanlar, bu durumun çocukların psikolojik sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekiyor.
Teknolojinin hızla geliştiği son yıllarda, çocuklar daha fazla dijital ortamlarda vakit geçiriyor. Konya Teknik Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Görsel İşitsel Teknikler ve Medya Yapımcılığı Bölümü Başkanı, Bilişim Uzmanı Doç. Dr. Yağmur Küçükbezirci, "Yaz tatilinin bitmesiyle birlikte çocuklarımız okul meşgalesiyle uğraşarak kendilerine farklı bir uğraş edinebilirler. Ancak yaz tatilinde ve diğer boş zamanlarda çocuklar genellikle ekran karşısında vakit geçiriyor. Ekran karşısında geçirilen zamanın olumlu yönleri olsa da, olumsuz etkileri ülkemizde daha fazla görülüyor. Örneğin, bilgisayar oyunlarında ve sosyal medyada siber zorbalıkla karşılaşabiliyorlar" dedi.
"Madde bağımlılığına da çok benziyor"
Doç. Dr. Küçükbezirci, ekran bağımlılığının madde bağımlılığına benzer bir etki yarattığını belirterek, "Ekran bağımlılığı dediğimiz olay çocukların ekranını günlük olarak ya da işte sürekli alışkanlık haline getirip, ekransız olduğu zaman yani ekran noksanlığı, ekran yoksunluğu yaşadığı zaman sinirli olması, bu tamamıyla madde bağımlılığına da çok benziyor. Aslında birisi davranışsal bağımlılık, birisi madde bağımlılığı. Bu davranışsal bağımlılık, ekran bağımlılığı gerçekten ikisi birbiriyle o kadar çok örtüşüyor, benziyor ki birisinde tamamıyla fiziksel olarak zarar veriyor, diğerinde de zihinsel olarak zarar veriyor. Siber suçlardan kaynaklı çocuklarımızın karşılaştığı olumsuz durumlar gelecek hayatlarında olumsuz şekilde etkileyebiliyor" dedi.
"AVM’de vakit geçirmek açıkçası o çocukla sosyal bir etkinlik yapmak değildir"
Ailelere çocuklarının ekran bağımlılığını önlemek için çeşitli önerilerde bulunan Küçükbezirci, "Özellikle anne ve babaların dikkat etmesi gereken durumlar, çocuklarına farklı meşgaleler bulmaları. Nedir bu farklı meşgaleler, çocukların kendi ilgi alanlarına göre, kendi isteklerine göre ya da becerilerine göre, yeteneklerine göre örneğin resim yapmak, şiir yazmak, onun haricinde sosyal etkinliklere katılmak olabilir. Bazen anne babalara soruyorum, çocuklarınızda kaliteli vakit geçiriyor musunuz? ’Evet hocam daha geçen hafta işte biz alışveriş merkezine gittik, AVM’de vakit geçirdik’ cevabı alıyoruz. Hayır AVM’de vakit geçirmek açıkçası o çocukla sosyal bir etkinlik yapmak değildir. Sosyal etkinlik dediğimiz çocuğunuzu da işin içine çekebilecek etkinliklerdir. Bu yüzden anne babalara özellikle tavsiyem çocuklarınızı içine çekebileceğiniz etkinlikleri yapmaları. Çocuklara da tavsiyem, siber suça maruz kaldıkları zaman anne babalarıyla gidip bunu arkadaşça konuşup iyilikle, güzellikle çözüm aramaktır. Ama anne babalar tabii ki çocuklarına şunu diyorlarsa, ’bilgisayarını bundan sonra kullanma, tablet kullanma, bak işte görüyor musun burada olumsuz durumlar söz konusu, bu yüzden kullanmayacaksın’ dediği zaman çocuk gidip de bunu anne babasıyla paylaşmıyor ya da büyükleriyle paylaşmıyor. Burada en güzel yapılması gereken şey cezalandırıcı değil ama yardımcı olarak bu şekilde anne baba olarak ve eğitmen olarak yardımcı olmaktır" ifadelerini kullandı.
Son olarak, sosyal medyanın dengeli kullanılması gerektiğini vurgulayan Küçükbezirci, "Bağımlılık haline gelen sosyal medya kullanımı, hem fiziksel hem de zihinsel olarak olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle dengeli bir kullanım önemlidir. Anne ve babalar, çocuklarına örnek olarak bu dengeyi sağlamalıdır" şeklinde konuştu.