Teknoloji

ASELSAN GÖKTÜRK-3’ün SAR yükü için çalışmalara başladı

ASELSAN’ın radar alanında çalışmalarının yer aldığı ASELSAN Dergi’nin #Radar konulu 120. sayısı yayınlandı. ASELSAN Dergi’de Türkiye’nin SAR faydalı yüküne sahip ilk uydusu olması planlanan GÖKTÜRK-3 uydusuna dair gelişmeler yer aldı.

GÖKTÜRK-3 uydusunun sözleşmesi 2013 yılında Faz-1 ve Faz-2 şeklinde planlanmasının ardından imzalanmıştı. Faz-1’e ait reflektör SAR yükünün tasarımının 2016’da tamamlandığı ASELSAN tarafından açıklanmakta. Devamında gelmesi beklenen Faz-2 aşamasının SAR yüküne dair gelişmelerin 2023’ün sonlarından bugüne yavaş yavaş aktarıldığını söylemek yanlış olmaz.

GÖKTÜRK-2 Uydusu

18-19 Ekim 2023 tarihlerinde düzenlenen Yakın Yörünge ve Küp Uydu Çalıştayı’nda katılımcılar ve konuşmacılar tarafından dillendirilen GÖKTÜRK-3’e dair çalışmaları, Haziran 2024’de Türkiye Araştırmaları Vakfı (TAV) tarafından düzenlenen Savunma Sanayii ve Güvenlik Okulu’nda Uydu Teknolojileri ve Türkiye konulu dersi veren TUSAŞ Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcı Prof. Dr. Lokman Kuzu aktarmıştı.

Kuzu tarafından aktarılan gelişmelerden ilki 2013 yılında ilk sözleşmesi imzalanan GÖKTÜRK-3 uydusunun, 2024 yılında imzalanan 250 milyon dolarlık sözleşmesine aitti. 2016 yılında SAR faydalı yükünün ASELSAN tarafından tasarlanması üzerine tamamlanan PDR aşamasının ardından projenin akıbetine dair kamuoyuyla paylaşılan bir gelişme olmamıştı. 2024 yılı itibariyle TUSAŞ’ın ana yüklenici olduğu GÖKTÜRK-3 projesinde SAR faydalı yükü için ASELSAN çalışırken diğer alt sistemler için TÜBİTAK UZAY çalışacağı ifade edilmişti.

ASELSAN FULMAR 1000-S

SAR görevi üstlenen radarlar oluşturulan yüksek çözünürlüklü görüntünün kıymetlendirilmesi ile hem sivil hem askeri alanda birçok görev üstlenmektedir. Değişiklik tespiti yeteneği ile farklı zamanlarda oluşturulan görüntülerin karşılaştırılması ile yer yüzünün değişimi, bitki örtüsünün yıllar içinde farklılaşması veya doğal afetlerin sebep olduğu zararlar gibi değişikliklerin tespiti amacıyla kullanılmaktadır. Bu yetenek aynı zamanda askeri amaçlı olarak harekatın izlenmesi, savaş sonrası tahribat gibi değişiklikleri mümkün olan en kısa zamanda tespit etmek için kullanılmaktadır. Sentetik açıklıklı radarlar, oluşturduğu yüksek çözünürlüklü görüntüler üzerinde mayın, periskop gibi küçük cisimlerin tespiti, deniz gözetlemesi ve deniz hedeflerinin kimliklendirilmesi gibi ilave yetenekler ile istihbarat faaliyetlerine destek vermektedir.

2024 yılında çalışmalarına başlanan FULMAR 1000-S (GÖKTÜRK-3 Uydusu SAR) Sistemidir. 500 km’nin üzerindeki irtifada yer alan yörüngece görev yapacak GÖKTÜRK-3 Uydusu oluşturacağı yüksek çözünürlüklü görüntü ile hem sivil amaçlarla hizmet yapacak hem de istihbarat bilgisi sağlayarak milli güvenliği güçlendirecek önemli bir unsur olması planlanmaktadır. GÖKTÜRK-3’ün 2030’lu yılların başında fırlatılarak görevine başlaması planlanmaktadır.

GÖKTÜRK-3 Uydusu

Müşterinin T.C. Savunma Sanayii Başkanlığı ve uydu operatörünün Türk Hava Kuvvetleri olduğu GÖKTÜRK-3 Projesi’nde kurumlara düşen iş paketleri şu şekilde:

TUSAŞ

  • On-board Veri İşleme Bilgisayarı (OBDH)
  • Yapısal Alt Sistem
  • Termal Alt Sistem
  • Yapısal Yeterlilik Modeli (YYM)
  • Yeterlilik Modeli (YM)
  • Uçuş Modeli (UM)
  • Montaj, Entegrasyon ve Test Faaliyetleri
  • Fırlatıcı İşlemleri

ASELSAN

  • X-Bant Haberleşme Alt Sistemi
  • SAR Yükü
  • Yer İstasyonu Alt Sistemleri

TÜBİTAK UZAY

  • S-Bant Haberleşme Alt Sistemi
  • İtki Alt Sistemi
  • Güç Elektroniği Alt Sistemi
  • Yörünge, Yönelim ve Kontrol Alt Sistemi

20 Eylül 2024 itibariyle aktarılan son gelişme ASELSAN’ın SAR yüküne dair çalışmalarıdır. Fırlatması 2030 olarak öngörülen GÖKTÜRK-3’ün, geliştirme çalışmalarına dair detayları kurumların 2024 yıl sonu raporlarında görmek ve sonrasında değerlendirmek uygun olacaktır.