Ekonomi

ABD ekonomisinde resesyon korkuları ve piyasa tepkileri

Fed, eylül ayında faiz indirimine başlayacak. Temmuz'da istihdam artışı beklentilerin altında kalırken, işsizlik oranı yükseldi ve resesyon korkuları arttı.

Temmuz ayının son gününde ABD Merkez Bankası (Fed), eylül ayından itibaren faiz indirimlerine başlayacağını duyurdu. Ancak, açıklanan veriler resesyon korkularının varlık fiyatları üzerinde etkili olmasına neden oldu.

Fed, son toplantısında politika faizini 23 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tuttu. Bu karar, fiyat artışları açısından temkinli bir yaklaşım olarak değerlendirildi. Ancak, 2 Ağustos'ta açıklanan verilere göre, ABD’de tarım dışı istihdam temmuz ayında 114 bin kişi artarak beklentilerin altında kaldı. İşsizlik oranı ise temmuzda yüzde 4,1'den yüzde 4,3'e yükseldi. Art arda dört aydır artış gösteren işsizlik oranı, Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Piyasa beklentisi, işsizlik oranının yüzde 4,1 seviyesinde kalacağı yönündeydi.

İstihdam verilerindeki bozulma, ekonominin resesyona sürüklenebileceğine dair endişeleri artırdı. Sanayi sektöründeki daralma ve iş gücü piyasasındaki yavaşlama, piyasalarda eylülde faiz indirimlerine başlanacağına dair beklentileri güçlendirdi. Ancak, Fed’in faiz hamlelerinin büyüklüğüne dair soru işaretleri ortaya çıktı.

Resesyon korkuları, piyasalarda satış baskısına yol açtı. Ağustos’un ilk günlerinde, ekonominin beklenenden daha fazla yavaşlayabileceğine dair endişeler New York Borsası'nda sert düşüşlere neden oldu. İstihdam artışının beklentilerin altında kalması endişeleri artırdı ve endeksler 2 Ağustos’u negatif bölgede tamamladı. Ayın ilk iki gününde Dow Jones yüzde 2,7, S&P 500 yüzde 3,2 ve Nasdaq yüzde 4,7 değer kaybetti.

Asya piyasasındaki gelişmelerle birlikte, 5 Ağustos’ta tarihi satış baskısıyla karşılaşan Dow Jones ve S&P 500 endeksleri ayın en düşük kapanış değerlerini kaydetti. Nasdaq endeksi de 7 Ağustos’ta ayın dip seviyesinden kapandı. Endeksler, temmuz ayındaki zirvelerinden sırasıyla yüzde 6, yüzde 8,5 ve yüzde 13 düştü.

Ancak olumlu veriler, piyasanın toparlanmasını sağladı. Fed yetkililerinden gelen “güvercin” mesajlar ve işsizlik maaşı başvurularındaki düşüş, piyasalardaki resesyon endişelerini hafifletti. 12 Ağustos haftasında açıklanan veriler, üretici ve tüketici fiyatlarının artış hızının yavaşladığını ve perakende satışların güçlü kaldığını gösterdi. Bu olumlu hava, Dow Jones’un 5 günlük, S&P 500 ve Nasdaq endekslerinin ise 8 günlük kazanç serileri elde etmesine yol açtı.

Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu’nda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, politika ayarlaması için zamanın geldiğini belirtti. Powell’ın faiz indirimlerine başlanacağının sinyalini vermesiyle endekslerde haftalık kazançlar, Dow Jones’ta yüzde 1,3, S&P 500’de yüzde 1,5 ve Nasdaq’ta yüzde 1,4 olarak gerçekleşti.

Ağustos ayının son haftasında, ABD ekonomisinin ikinci çeyrek büyüme verileri ve kişisel tüketim harcamaları takip edildi. Çip şirketi Nvidia’nın finansal sonuçları da yatırımcıların dikkatini çekti. Nvidia, çarşamba günü yayımladığı bilançosunda gelirinin yüzde 122 arttığını ve 30 milyar dolarla rekor seviyeye çıktığını bildirdi. Ancak Nvidia hisselerinde yaşanan düşüş ve bazı büyük teknoloji şirketlerinin hisselerindeki değer kaybı dikkat çekti.

ABD'de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH), ikinci çeyrekte yıllıklandırılmış olarak yüzde 3 arttı. Önceki verilerde, büyümenin yüzde 2,8 olması öngörülüyordu. Ayrıca, Fed'in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, temmuzda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 2,6 artış gösterdi.

Bu gelişmelerle birlikte, 30 Ağustos’ta 41.563,08 puan ile kapanış rekorunu tazeleyen Dow Jones endeksi, ay boyunca toplamda yüzde 1,8 yükseldi. S&P 500 endeksi ağustos ayında yüzde 2,3 değer kazanırken, Nasdaq endeksi ise bazı teknoloji hisselerindeki satış baskısına rağmen ayı yaklaşık yüzde 0,7 kazançla tamamladı.